Hoa rơi hữu ý, nước chảy vô tình ...

Nhân gian tự hữu hoa như vũ
Thiếp thị hoa trung đệ kỷ nhân

Cuộc đời vô tình, tạo hóa khéo trêu ngươi, có chăng trách hữu duyên mà vô phận. Bởi lẽ tình yêu và thân phận mãi là câu hỏi trên cõi nhân gian. Phần nhiều là xót xa, vô vọng, như cánh hoa rơi nổi trôi trong dòng nước vô tình.

Đâu có nhiều mối duyên nợ kỳ lạ như "thiên ý" trong cuộc đời.
Tích xưa kể rằng: Đời nhà Đường có chàng thư sinh tên Vô Hựu một hôm lang thang thơ thẩn bên dòng nước Bích Câu. Chợt chàng bắt gặp một chiếc lá đỏ dập dềnh trôi xuôi như vương vấn, chờ đợi chàng lãng tử. Chàng vớt chiếc lá lên xem thì thấy trong lá có đề thơ:

Nước chảy sao mà vội
Cung sâu cả buổi nhàn
Ân cần khuyên lá thắm
Đi mãi tới nhân gian…

Những lời thơ như tiếng lòng thổn thức của một cung nữ sống trong cô đơn, buồn tẻ khiến tâm hồn chàng thi sĩ rung lên nỗi đồng cảm. Chàng mang chiếc lá đỏ về cất giữ như một người bạn tri âm.

Nguyên dòng nước đó chảy ra từ cung vua, Vô Hựu cảm khái cũng lấy một chiếc lá đỏ đề thơ họa lại rồi lên thượng nguồn dòng nước thả xuống. Như một lời cảm thông, như một sự khắc khoải, vừa chờ đợi, vừa hy vọng...

Đã nghe lá thắm đề thơ oán
Trên lá đề thơ định gởi ai?

Kỳ lạ thay, hay hữu duyên thay, cung nhân tên Hàn Thuý Tần là người thả chiếc lá đó lại bắt được chiếc lá đề thơ của Vu Hựu. Nàng như được sưởi ấm cõi lòng với người bạn tri kỷ không biết mặt biết tên.

Vài năm sau, nhà vua thải ra 3000 cung nữ, trong đó có Hàn Thúy Tần. Chàng trai Vu Hựu vô tình gặp gỡ và cưới Hàn thị. Hai người nên duyên mà cũng không hề biết chuyện lá đỏ đề thơ. Một hôm vô tình Vô Hựu tìm thấy chiếc lá đề thơ của mình cất trong rương của vợ và mới biết được nỗi lòng của người cung nữ đa tình, tài hoa khi xưa.

Mối tình "lá thắm đề thơ" đã trở thành điển tích văn học diễn tả mối nhân duyên trời định.

Nhưng cuộc đời đâu hữu ý, tình người đâu luôn gặp nhân duyên?

Lạc hoa hữu ý, lưu thủy vô tình

Cánh hoa rơi in bóng xuống dòng nước nhưng nước đâu có lưu tâm ghi lại bóng hình. Nước thật vô tình cuốn hoa theo dòng trôi, trôi đi, xa mãi. Cuộc đời cũng vậy, mọi chuyện rồi cũng như cánh hoa trôi theo dòng nước, rồi cũng trôi xa. Cái tình của cánh hoa sao lưu luyến, cái vô tình của dòng nước sao thờ ơ.

Có những thứ ta chẳng mong đợi thì lại đến. Có những thứ thì với mãi mà vẫn xa tầm tay. Mới hay tình cảm không bao giờ được cho là đủ, thân phận không bao giờ được xem là tròn.

Có ý trong hoa, hoa chẳng nở
Vô tình gieo liễu, liễu xanh um

Chẳng phải thuyết giáo nhà Phật đã dạy sung sướng hay khổ đau đều do chúng sinh tự nhận thấy đó sao. Cho là đủ thì là đủ, cảm thấy khuyết thì là khuyết. Và nhân duyên, người ta vẫn cho là trời định hết nhưng phần lớn đều do lòng người cả. Có tình yêu, có đam mê, con người vẫn tự tạo cho mình những gặp gỡ mà nên duyên nên phận đó thôi.

Lạc hoa hữu ý tùy lưu thủy
Lưu thủy vô tình luyến lạc hoa 

Bonus:

Chuyện hôm qua như dòng nước chảy về đâu

Mãi xa ta không sao giữ được

Hôm nay lại có bao chuyện ưu phiền

Làm rối cả lòng ta

Rút dao chém xuống nước, nước càng chảy xiết

Nâng chén tiêu sầu, càng sầu thêm.

Gió sớm mai thổi đi bốn phương

Xưa nay chỉ thấy người nay cười

Có ai nghe thấy người xưa khóc đâu ...