Đoạn 1
大學之道,在明明德,在親民,在止於至善。
Đại học chi đạo, tại minh minh đức, tại thân dân, tại chỉ ư
chí thiện.
Đạo học làm việc lớn là ở chỗ làm rạng tỏ cái đức sáng của
mình, thương yêu người dân, đạt tới chỗ chí thiện (vô cùng hoàn thiện).
Đoạn 2
古之欲明明德於天下者,先治其國;
欲治其國者,先齊其家;
欲齊其家者,先修其身;
欲修其身者,先正其心;
欲正其心者,先誠其意;
欲誠其意者,先致其知,致知在格物。
Cổ chi dục minh minh đức ư thiên hạ giả, tiên trị kì quốc;
Dục trị kì quốc giả, tiên tề kì gia;
Dục tề kì gia giả, tiên tu kì thân;
Dục tu kì thân giả, tiên chính kì tâm;
Dục chính kì tâm giả, tiên thành kì ý;
Dục thành kì ý giả, tiên trí kì tri, trí tri tại cách vật.
Điều mong muốn của người xưa là làm tỏ đức sáng trong thiên hạ,
do vậy trước tiên họ phải lo liệu, sắp xếp nước mình (trị quốc);
muốn trị quốc, trước hết phải sửa sang, sắp đặt nhà mình (tề
gia);
muốn tề gia, trước hết phải hàm dưỡng và rèn luyện bản thân
(tu thân);
muốn tu thân, trước hết phải giữ cho lòng mình ngay thẳng
(chính tâm);
muốn chính tâm, trước hết phải chân thật với điều mình nghĩ
(thành ý);
muốn thành ý, trước hết phải suy xét đến cùng những điều
mình biết (trí tri); mà sự hiểu biết căn kẻ nằm ổ chỗ nghiên cứu, xem xét sự vật
đến cùng.
物格而後知至,知至而後意誠,
意誠而後心正,心正而後身修,
身修而後家齊,家齊而後國治,國治而後天下平。
Vật cách nhi hậu tri chí, tri chí nhi hậu ý thành,
Ý thành nhi hậu tâm chính, tâm chính nhi hậu thân tu,
Thân tu nhi hậu gia tề, gia tề nhi hậu quốc trị, quốc trị nhi
hậu thiên hạ bình.
Xét sự vật cho cùng lẽ rồi thì sự hiểu biết mới đạt đến đích, hiểu
biết thấu đáo rồi thì điều mình suy nghĩ (ý) mới được chân thật (thành).
Điều mình nghĩ có chân thật thì lòng mình mới ngay thẳng
(chính), lòng có ngay thẳng thì bản thân mới hàm dưỡng và rèn luyện được.
Hàm dưỡng và rèn luyện bản thân được rồi thì mới sửa sang, sắp
xếp việc nhà. Sắp xếp việc nhà được rồi thì mới lo liệu cho đất nước. Lo liệu
cho đất nước được thì thiên hạ mới yên ổn.
Nhận xét
Đăng nhận xét