Theo sách "Lã Thị Xuân Thu", ngày xưa nước Tống có một ông quan tên Cao Dương Ứng, có tiếng là người hay biện luận, nhiều khi không có gì cũng nói tràng giang đại hải, thường là nói lấy được. Người chung quanh không thể cãi lại được nhưng lòng không phục.
Một hôm, Cao Dương Ứng muốn cất nhà, một người thợ có kinh nghiệm nói:
-Bây giờ chưa thể khởi sự được ngay vì gỗ chưa được khô. Gỗ còn tương mà làm cột nhà, chẳng bao lâu sau sẽ nứt. Cột bị nứt thì sức chống nhà sẽ yếu đi nhiều và nhà có thể bị sập. Cho nên phải đợi cho gỗ khô cứng thì mới khởi công được.
Nhưng Cao Dương Ứng liền bác đi mà bảo:
- Ta thấy ngươi nói hoàn toàn trái ngược với sự thật. Dùng gỗ ướt làm cột nhà thì chẳng những nhà không thể sập, trái lại cột còn thêm cứng hơn nữa. Ngươi nghĩ coi, gỗ càng khô đi càng cứng, ngối càng khô đi thì càng nhẹ. Hiện tại gạch gói còn nặng mà cột ướt còn chống được, thì sau này gạch ngói ngày càng nhẹ, trong khi cột ngày càng cứng, như vậy chẳng phải là càng tốt hơn sao? Vậy thì sao lại không khởi công ngay được?
Người thợ mộc nói không lại, đành phải làm theo lệnh chủ. Nhưng gỗ và nói phát triển theo quy luật của chúng chứ không theo phép ngụy biện của Cao Dương Ứng, cho nên ít lâu sau nhà bị sập vì cột không chống nổi.
Từ sự tích trên, người ta rút ra thành ngữ: "Cưỡng từ đoạt lý" (Gò ép lời nói mà đoạt lẽ phải) để nói về người lớn tiếng mà nói ngang, lấy giả làm thật, bắt người ta nghe theo ý kiến của mình. Những người có quyền thế hay hay mạnh hiếp yếu, thì thường dùng thủ đoạn "Cưỡng từ đoạn lý". Nghe họ nói chuyện, chúng ta phải cảnh giác, đừng để họ lừa gạt, mà phải phân rõ trắng đen, cho đúng sự thật mớt thôi.Ghi chú
Lã thị Xuân Thu (呂氏春秋 - leoi5 si6 ceon1 cau1) còn gọi là Lã Lãm (呂覽) là bộ sách do Lã Bất Vi - thừa tướng nước Tần thời Chiến Quốc sai các môn khách soạn ra những điều mình biết, hợp lại thành sách. Bộ sách này hoàn thành vào năm thứ 8 đời Tần vương Chính (239 TCN).Tống quốc (Phồn thể: 宋國 - sung3 gwok3; giản thể: 宋国) là một quốc gia chư hầu của nhà Châu thời Xuân Thu và Chiến Quốc trong lịch sử Trung Quốc, lãnh thổ quốc gia này bao gồm phần tỉnh Hà Nam hiện nay.
Quốc gia này được thành lập đầu thời nhà Châu, khi Châu Vũ vương phạt Trụ Vương, nước Tống được cấp cho con cháu nhà Thương để cầu hương hỏa. Khổng Tử là một hậu duệ của một quý tộc người Tống, sau di cư sang nước Lỗ.
Vào thời Chiến Quốc, Tống bị liên quân ba nước Tề, Ngụy và Sở diệt năm 286 TCN.
强词夺理 /koeng4 ci4 dyut6 lei5/: Cưỡng từ đoạt lý
Nhận xét
Đăng nhận xét