Lý do người Trung Quốc treo chữ 'Phúc' ngược khi đón Tết

Vào thời Minh, một gia đình mù chữ đã suýt bị xử tử vì dán ngược chữ "Phúc".

Người Trung Quốc rất thích treo thư pháp khi trang hoàng nhà cửa đón năm mới, trong đó chữ "Phúc" (福) rất được ưa chuộng. Chữ Phúc thường được viết bằng mực vàng trên giấy đỏ, treo trên các cánh cửa khắp đất nước bởi người Trung Quốc hy vọng may mắn cho năm mới. Đồ trang trí dịp Tết thường được để lại cả năm, không gỡ bỏ cho tới trước thềm năm mới tiếp theo. Tuy nhiên, du khách đến Trung Quốc sẽ thường thấy gia chủ đặt chữ "Phúc" trái chiều trước cửa nhà.

Theo dân gian truyền miệng, hoàng đế dưới thời nhà Minh (1368–1644) chiếu lệnh cho mọi gia đình phải dán chữ "Phúc" lên cửa nhà để đón Tết Âm lịch. Vào ngày đầu tiên của năm mới, hoàng đế cử lính đến từng nhà kiểm tra. Quân lính phát hiện một gia đình mù chữ đã dán ngược chữ "Phúc".
Chữ Phúc dán ngược trên cửa nhà của người Trung Quốc. Ảnh: Sara Naumann.

Chữ Phúc dán ngược trên cửa nhà của người Trung Quốc. 

Ảnh: Sara Naumann.

Hoàng đế xử tội chết cho cả gia đình này, song hoàng hậu lúc này nhanh trí giải thích rằng chữ "Phúc" treo ngược đọc là "Phúc đảo". Đây là phép chơi chữ, trong đó đảo (倒) là từ đồng âm với đáo (到) - do đó chữ treo ngược trở thành "Phúc đáo", nghĩa là phúc đến nhà.

Lời giải hợp tình hợp ý của hoàng hậu khiến nhà vua đổi ý, thả tự do cho gia đình trên. Từ đó, mọi người dân Trung Quốc đều treo chữ Phúc ngược, vừa để đón hạnh phúc đến nhà, vừa để ghi nhớ lòng từ bi của hoàng hậu.

Ngoài ra, người Trung Quốc còn chuộng dùng phép chơi chữ cho một số món ăn cầu may dịp Tết Nguyên đán. Ví dụ, cá là một món ăn truyền thống trong năm mới, do từ cá đồng âm với dư giả, thể hiện mong cầu năm mới sung túc.